احادیث درباره ی روزه

امام صادق (ع) : روزه گرفتن تنها جلوگیری از خوردن و آشامیدن نیست . مریم مادر عیسی (ع) گفت : (( من نذر کرده ام که برای خدای رحمان روزه باشم )) یعنی جز به ستایش خدای رحمان ، دهان خود را باز نکنم . اگر روزه گرفتید ، زبان خود را حفظ کنید . چشم خود را از نگاه کردن به چیزهای حرام ببندید ، نزاع مکنید ، حسادت نکنید ، رسول خدا (ص) : شنید که یکی از بانوانش با دهان روزه خادم خود را فحش می دهد ، رسول الله (ص) فرمود : تا برایش خوراکی حاضر کنند و بعد به آن خانم گفت : میل کنید . خانم گفت : من روزه هستم ، رسول خدا (ص) به او گفت : (( چگونه روزه ای هستی که خادم خود را دشنام می دهی ؟ روزه گرفتن تنها جلوگیری از خوردن آب و غذا نیست )) امام صادق (ع) فرمود : هرگاه روزه گرفتی و دهان خود را از نوشیدنی و خوردنی بستی ، باید گوش و چشم تو نیز از حرام و ناشایست بسته شود ، بحث و جدل مکن ، خادمت را با نیش زبان آزار مده ( خادمت را با ناسزا اذیت مکن ) ، آرامش و وقاری که ویژه روزه داری است را از دست مده . مبادا روزی که روزه هستی اعمالت با روزهای قبل که روزه نیستی یکسان باشد.  گزیده کافی جلد 3 صفحه 135

امام صادق (ع) فرمود : هرگاه روزه گرفتی ، باید گوش و چشم و مو و پوست و همه اعضایت روزه بگیرد ، امام صادق (ع) فرمود : باید روزی که روزه میگیری با روزهای دیگری که روزه نیستی فرق کند.  گزیده کافی جلد 3 صفحه 134

امام صادق (ع) : موقعی که هلال ماه رمضان آشکار میشد ، امام صادق (ع) می گفت : (( بار خدایا این ماه مبارک را با صلح و صفا بر ما وارد کن ، همراه با یقین و ایمان و نیکی و احسان ، با موفقیت ما به طاعتی که دوست داری و از ما خشنود میشوی ))  گزیده کافی جلد 3 صفحه 128

امام صادق (ع) : اجر و پاداش کسی که افطار می دهد مانند اجر و پاداش روزه گیران است.  گزیده کافی جلد 3 صفحه 127

رسولخدا (ص) فرمود : برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدنها روزه است.  الکافی جلد 4 صفحه 62 حدیث 3

رسولخدا (ص) : روزه سپر آتش ( جهنم ) است. الکافی جلد 4 صفحه 162 (( یعنی بواسطه روزه گرفتن ، انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود ))

مولا علی (ع) : روزه پرهیز از حرامها است ، همچنانکه شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز میکند.  بحارالانوار جلد 93 صفحه 249

امام صادق (ع) فرمود : آنگاه که روزه می گیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند. (( یعنی از گناهان پرهیز کند )) الکافی جلد 4 صفحه 87 حدیث 1

حضرت زهرا (ع) فرمود : روزه داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده ، روزه اش به چه کارش خواهد آمد.  بحارالانوار جلد 93 صفحه 295

مولا علی (ع) : چه بسا روزه داری که از روزه اش جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارد و چه بسا شب زنده داری که از نمازش جز بی خوابی و سختی سودی نمیبرد.   نهج البلاغه حکمت 145

امام کاظم (ع) : دعای شخص روزه دار هنگام افطار مُستجاب میشود.  بحارالانوار جلد 93 صفحه 255 حدیث 33

امام صادق (ع) : هرکس روزه داری را افطار دهد ، برای او هم مثل اجر روزه دار است.  الکافی جلد 4 صفحه 68 حدیث 1

امام کاظم (ع) : افطاری دادن به برادر روزه دارت ، از گرفتن روزه ( مُستحبی ) بهتر است.  الکافی جلد 4 صفحه 68 حدیث 2

امام صادق (ع) : هرکس یک روز ، روزه ماه رمضان را ( بدون عُذر ) ، بخورد روح ایمان از او جدا میشود.  وسائل الشیعه جلد 7 صفحه 181 حدیث 4 و 5 ، من لایحضره الفقیه جلد 2 صفحه 73 حدیث 9

رسول خدا (ص) : اگر بنده (( خدا )) میدانست که در ماه رمضان چیست { چه برکتی وجود دارد } دوست میداشت که تمام سال ، رمضان باشد.  بحارالانوار جلد 93 صفحه 346

امام ابوجعفر (ع) فرمود : اسلام بر پنج اصل بنا شده است : نماز ، زکات ، حج ، روزه و ولایت.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 388 حدیث 1770

رسول خدا (ص) فرمود : روزه سپری در برابر آتش است.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 388

رسول خدا (ص) فرمود : شخص روزه دار ، همه وقت در حال عبادت است ، و اگرچه در بستر خود خوابیده باشد ، تا هر زمان که مسلمانی را غیبت نکند.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 388

امام صادق (ع) به علی بن عبدالعزیز فرمود : آیا تو را از اصل اسلام ، و فرع آن ، و قله و مرتفعترین نقطه آن باز نگویم ؟ گفت : بلی.فرمود : اصل آن نماز ، و فرع آن زکات ، و قله و مرتفعترین نقطه آن جهاد در راه خدای عزوجل است.آیا تو را از ابواب خیر باز نگویم ؟ روزه سپری در برابر آتش دوزخ است.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 389

امام صادق (ع) فرمود : خدای تبارک و تعالی به موسی (ع) وحی فرستاد که چه چیز تو را از راز و نیاز با من باز میدارد ؟ موسی گفت : پروردگارا تو را به علت بوی نامطبوع دهن روزه دار از گفتن راز و نیاز برتر میدارم ، پس خدای عزوجل به او وحی فرستاد که : ای موسی هر آینه بوی دهان شخص روزه دار نزد من از بوی مُشک خوشتر است.  من لایحضر الفقیه جلد 2 صفحه 390

امام صادق (ع) فرمود : خواب شخص روزه دار عبادت است و خاموشی اش تسبیح است ، و عملش مقبول درگاه خداوند ، و دعایش مستجاب است.   من لایحضر الفقیه جلد 2 صفحه 391

رسول خدا (ص) فرمود : کسی که یک روز خالصا لوجه الله روزه بدارد ، - چنانکه نیتش حتی به طلب بهشت و فرار از دوزخ آلوده نشود - آن روزه او با یکسال که آنرا به روزه برگزار کند - ولی چنین خلوصی در نیتش نباشد - برابر است.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 405

امام صادق (ع) فرمود : روزه { ماه } شعبان و ماه رمضان به خدا قسم باب توبه ای از جانب خدا است که به روی خلق گشوده شده است.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 414

امام ابوجعفر (ع) به جابر فرمود : ای جابر ، کسی که ماه رمضان بر او وارد شود ، پس روزش را روزه بدارد ، و بخشی از شبش را با تلاوت قرآن و دعاء بپا دارد ، و عضو تناسل و زبان خود را از ( حرام ) حفظ کند ، و چشمش را از نامحرم و مناظر زشت ، فرو پوشد ، و آزارش را از مردم باز دارد ، به مانند روزی که از مادر متولد شده است از گناهان بیرون می آید. جابر گفت : گفتم : فدایت شوم ، این چه حدیث خوب و دلپذیری است ! امام فرمود : این چه شرط دشواری است !.    من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 421

 امام على بن الحسين عليهما السّلام در ماه رمضان اين دعا را ميخواند:
خدايا اين ماه رمضانى است كه قرآن در آن نازل كرده ‏اى، و اين، ماه روزه داشتن است، و اين ماه بازگشت به سوى تو است، و اين ماه توبه در پيشگاه تو است، و اين ماه مغفرت و رحمت است و اين ماه آزادى از آتش دوزخ و دست يافتن به بهشت‏ است. خدايا پس آن را براى من ماهى پيراسته از آفات، و بلايا قرار ده، و عباداتم در ايام و لياليش را بپذير، و مرا براى قيام به وظائفش به بهترين نوع ياريت يارى فرماى، و بطاعتت موفق دار، و براى عبادتت و دعايت و تلاوت كتابت فراغت ببخش، و سهم مرا از بركت عظيم ساز، و بهره‏ ام از عافيت را نيكو قرار ده، و در اين ماه بدنم را صحيح و سالم بدار، و روزيم را گسترده نما، و مهمّاتم را كفايت كن، و دعايم را به اجابت برسان، و به آنچه اميد به آن بسته ‏ام نائلم فرما.
خدايا در اين ماه خواب آلودگى، و كسالت و افسردگى، و سستى، و قسوت، و خشونت، و غفلت، و غرور را از من دور ساز، خدايا در اين ماه از علّتها و دردها، و هموم و احزان، و عوارض و امراض، و خطاها و گناهان، بركنارم دار، و خستگى و بلا و رنج و مشقّت را از من بگردان، زيرا كه شنونده و پذيرنده هر دعائى.
خدايا در اين ماه مرا از شيطان رجيم، و تلقين هايش، و عيبجوئيش، و القائاتش، و دميدنش، و وسواسش و نيرنگش، و مكرش، و حيله‏ هايش، و انگيختن آرزوهايش، و فريبش، و فتنه ‏اش، و نيروى سواره و پياده‏ اش، و شركايش، و [و احزابش‏]، و يارانش، و پيروانش، و مصاحبانش، و اشياعش، و دوستانش، و همگى خدعه ‏هاشان پناه ده. خدايا ، در اين ماه اكمال روزه‏ اش، و رسيدن به دلخواه از قيامش، و كامل ساختن صبر و ايمان، و يقين، و قصد قربتى كه موجب خشنوديت از من باشد را روزيم ساز، و پس از آن اين عطايا را به صورت اضعاف كثير، و در برابر اجر عظيم از من بپذير.
خدايا در اين ماه جدّ و جهد و نيرو و نشاط و انابه و توبه و اميد و بيم و زارى و خشوع و صدق زبان و وحشت و هراس از خودت، و اميدوارى به خودت، و توكل بر خودت، و اطمينان به خودت، و پارسائى از محرماتت را به ضميمه گفتار شايسته، و سعى پذيرفته، و عملى به اوج قبول ارتقاء يافته، و دعائى به اجابت رسيده نصيبم فرما، و در اثر عارضه ‏اى، و مرضى، و اندوهى ميان من و چيزى از آنها حائل قرار مده، به رحمت تو اى مهربان‏ترين مهربانان. من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 432

 رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله، چون روزه‏ اش را ميگشود ، ميگفت : خدايا براى تو روزه داشتيم، و با رزق تو افطار كرديم، پس آن را از ما بپذير.تشنگى از ما بر طرف شد، و رگها رطوبت يافت، و اجر و ثواب به جاى ماند.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 435

 ابو بصير از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود : در هر شب از شبهاى ماه رمضان تا آخر آن به هنگام افطار ميگوئى: «خدائى را ستايش و سپاس كه ما را يارى كرد، تا روزه داشتيم، و روزى عطا كرد تا افطار كرديم.خدايا از ما بپذير، و ما را بر ادامه آن يارى فرماى ، و در اين ماه از كليه آفاتمان به سلامت دار، و عباداتمان را به سهولت و عافيتى از جانب خود پذيرا باش.خدائى را ستايش و سپاس كه ما را به انجام روزه روزى از روزهاى ماه رمضان موفّق داشت.»
 و نیز امام  صادق عليه السّلام فرمود : دعاى روزه دار به هنگام افطار مستجاب می ‏شود.   من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 435

 و در روايت منصور بن يونس، از ابو بصير، از امام صادق عليه السّلام آمده است كه دروغ بستن بر خدا و بر ائمه عليهم السّلام روزه را باطل ميكند.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 436

 و محمّد بن مسلم از  امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود: چون روزه گرفتى پس ميبايد گوش تو و چشمت، و مويت، و پوستت روزه بدارد، و امام عليه السّلام چيزهائى غير از اين چند چيز را نيز برشمرد، و فرمود: روز روزه داشتنت مانند روزی که روزه نیستی ،  نيست. (نبايد يكسان باشد)   من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 436

 و ابو بصير از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود : روزه‏ دار كسى نيست كه تنها از خوردنى و نوشيدنى امساك كند، زيرا مريم گفت:
«من براى خداى رحمان روزه ‏اى نذر كرده ‏ام» يعنى سكوتى را، پس زبانهاتان را نگاه داريد، و چشمهاتان را فرو پوشيد، و حسد به يك ديگر مبريد، و با هم نزاع مكنيد، زيرا حسد چنان ايمان را ميخورد كه آتش هيزم را.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 437

 و رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله زنى را شنيد كه كنيزيش را دشنام می ‏گفت در حالى كه روزه ‏دار بود ، پس رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرمود تا طعامى حاضر كردند، و آن زن را فرمود: بخور، زن گفت: من روزه دارم، پس پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: چگونه روزه دار هستى در حالى كه كنيزت را دشنام گفتى؟! روزه تنها امساك از خوردنى و نوشيدنى نيست .  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 438

 امام صادق عليه السّلام فرمود : هر گاه روزه گرفتى گوش و چشم تو نيز بايد از ارتكاب حرام و زشت روزه بدارد، و در اين حال از كشمكش و ناسزاگوئى و
آزار خدمتگار بپرهيزى، و بر تو است كه سنگينى و وقار روزه دار را داشته باشى، و آن روزت با روزى كه روزه ندارى يكسان نباشد.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 438

 ابو الصّبّاح كنانى از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود : كسى كه روزه دارى را افطارى بدهد اجرى برابر با او دارد.من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 471

 امام صادق عليه السّلام فرمود: سدير در ماه رمضان بر پدرم عليه السّلام وارد شد، پدرم به او فرمود: اى سدير، آيا ميدانى كه اين چه شبهائى است؟
پس سدير گفت: آرى، فدايت شوم، اين شبهاى ماه رمضان است، بفرما منظور چيست؟ پس پدرم به او فرمود: آيا می ‏توانى در هر شبى از اين شبها ده بنده از اولاد
اسماعيل عليه السّلام را آزاد سازى؟ سدير گفت: پدر و مادرم به فدايت، مال من به اين كار نمی ‏رسد. پس پدرم همچنان از شمار آن بندگان ميكاست، تا به يك بنده رسيد، و سدير در هر نوبت می ‏گفت: توانائى آن را ندارم. پس پدرم به او فرمود: آيا توان آن را ندارى كه در هر شبى مرد مسلمانى را به افطار فراخوانى؟ گفت: آرى، و ده مرد را. آنگاه پدرم عليه السّلام به او فرمود: منظور من همين بود اى سدير، زيرا افطارى دادنت به برادر مسلمانت با آزاد كردن بنده‏ اى از اولاد اسماعيل عليه السّلام برابر است.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 471

 امام علىّ بن الحسين عليه السّلام چون روز روزه داشتنش فرا- می ‏رسيد، می ‏فرمود تا گوسفندى را ذبح می ‏كردند، و اعضايش را تقطيع كرده و آن را می پختند، پس شامگاهان به روى ديگها خم می ‏شد، تا در حال روزه داشتن بوى آن را بيابد، و آنگاه می ‏فرمود: كاسه ‏اى را بياوريد، براى خانواده فلان از اين غذا بكشيد، براى خانواده فلان غذا بكشيد،- تا همگى آن به پايان می ‏رسيد- پس آنگاه نانى وخرمائى می ‏آوردند، و شام آن امام همان بود.   من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 472

 از امام صادق عليه السّلام سؤال كردند كه: چگونه شب قدر بهتر از هزار ماه است؟ امام عليه السّلام فرمود: انجام عمل صالح در آن شب از انجام آن در هزار ماهى كه شب قدر در آنها نباشد بهتر است.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه504  

 از امام صادق  عليه السّلام در باره شب قدر سؤال كردند، پس فرمود:
در آن شب فرشتگان و نويسندگان به آسمان دنيا فرود می ‏آيند، و همگى وقايعى را كه در آن سال واقع می ‏شود، و هر رويدادى را كه به بندگان می ‏رسد، و هر امرى را كه مشيّت خداى عزّ و جلّ به آن تعلّق گرفته است، می ‏نويسند، پس خداى تبارك و تعالى هر چيز از آنها را كه مقدم می ‏دارد، و هر چه را كه بخواهد به تاخير می ‏اندازد، و محو می كند، و ثابت می ‏دارد، و امّ الكتاب در نزد او است.   من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه505   

 قاسم بن يحيى، از جدّش، حسن بن راشد روايت كرده است كه گفت: به امام صادق عليه السّلام معروض داشتم كه مردم ميگويند كسى كه ماه رمضان را روزه بدارد، در شب قدر مغفرت الهى بر او نازل می ‏شود، پس امام عليه السّلام فرمود:
اى حسن، مزد كارگر را وقت فراغتش از كار می ‏پردازند، و مغفرت مزدى در برابر روزه است، و از اين رو آن را در شب عيد می ‏بخشند. گفتم: فدايت شوم، پس براى ما چه عملى در آن شب شايسته است؟ فرمود: چون خورشيد غروب كند سه ركعت نماز مغرب را به جاى آور و هر دو دست را به سوى آسمان بردار، و بگو: اى صاحب تفضّل و عطا، و اى مالك قدرت و قوّت بی ‏انتها، اى گزيننده محمّد و يار و ياور او، درود و رحمت فرست بر محمّد و آل محمّد و هر گناهى را كه مرتكب شده ‏ام، و من آن را از ياد برده ‏ام، در صورتى كه آن نزد تو در نامه‏اى بيان‏ كننده محفوظ و مضبوط است. بر من بيامرز.
سپس به سجده می ‏افتى و صد بار ميگوئى: «اتوب الى اللَّه» و در آن حال‏ سجود برآوردن حوائجت را مسألت ميكنى.   من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 520    

 امام حسن بن علىّ عليهما السّلام مردمان را نگريست كه در روز عيد فطر بازى ميكنند و می ‏خندند، پس رو به ياران خود كرد و گفت: خداى عزّ و جلّ ماه رمضان را ميدان مسابقه ‏اى براى خلق خود آفريده است كه به وسيله طاعت او به سوى خشنوديش بر يك ديگر سبقت ميجويند، پس گروهى از مردم سبقت گرفتند و پيروز شدند، و گروهى ديگر واپس ماندند، و نوميد و محروم گشتند، پس عجب است، و بسيار عجب است از كسى كه در چنين روز كه نيكوكاران و كوشندگان در آن روز مثاب و مأجور ميشوند، و كوتاهی ‏كنندگان نوميد و محروم ميگردند، در كار خنده، و سرگرم بازى باشد. و به خدا قسم كه اگر پرده برداشته ميشد، هر آينه هر نيكوكارى به‏ افزودن در نيكوكاريش، و هر تبهكارى به جبران تبهكاريش همى كوشيد.  من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 528   

 و حنان بن سدير، از عبد اللَّه بن دينار، از امام ابو جعفر عليه السلام روايت كرده است كه فرمود: اى عبد اللّه، هيچ عيدى از اعياد مسلمين چه اضحى و چه فطر تجديد نميشود، مگر آنكه در آن عيد حزنى براى آل محّمد صلّى اللَّه عليه و آله تجديد ميگردد گفتم: و چرا؟ فرمود: زيرا كه ايشان حقّ خود را در دست ديگران می ‏بينند.من لایحضرالفقیه جلد 2 صفحه 529